Agenda: Permanente expo's in Vlaams-Brabant

Agenda met evenementen

Geen evenementen gevonden...

Wij denken echter dat de onderstaande evenementen u kunnen interesseren:

FILTRES
Filteren op typen
ALLE
Architectuur
Expo over grafische kunst
Biennale / Triennale
Juwelen
Design
Galerij
Permanente expo
Schilderijen
Foto's
Sculpturen
Verschillende technieken
Virtueel / Visueel / Audio Interactive
Vernissage
Varia
Filteren op indicatoren
Speciaal voor kinderen
Speciaal voor gezinnen
Speciaal voor studenten
Artikel 27
Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit
Doven en slechthorenden
Filteren
CALENDRIER
Agenda
206 evenement(en) gevonden (101 tot 150)

Nina Beier

04 okt 04 jan 2026
Tentoonstellingen
Palais des Beaux-Arts de Bruxelles - Bozar
Bruxelles - Bruxelles
Bozar presenteert een solotentoonstelling van de Deense kunstenaar Nina Beier, met focus op haar sculpturale installaties waarin beladen objets trouvés met elkaar in dialoog treden.De tentoonstelling

Prikkelarm moment

05 feb 07 jan 2026
Tentoonstellingen
BELvue Museum
Bruxelles - Bruxelles
Bezoek het museum in alle rust. Elke eerste woensdagochtend van de maand organiseren we een prikkelarm moment in het museum. We zetten de geluidsapparatuur uit in het museum (de lichten blijven aan) e
EUROPALIA ESPAÑA: Francisco de Goya08 okt 11 jan 2026

EUROPALIA ESPAÑA: Francisco de Goya

08 okt 11 jan 2026
Tentoonstellingen
Palais des Beaux-Arts de Bruxelles - Bozar
Bruxelles - Bruxelles
Francisco de Goya (1746-1828) verwierf roem met monumentale portretten van de hogere kringen en traditionele scènes van volksfeesten. Maar ook - in schril contrast daarmee - met zijn felle, pakkende u
Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

Tentoonstelling Laurent Durieux herinterpreteert de filmaffiche

19 jun 11 jan 2026
Tentoonstellingen Expo's over grafische kunst
Abbaye de Stavelot
Stavelot - Liège
Laurent Durieux herbekijkt de bioscoopaffiche! Meer dan 150 affiches tentoongesteld op 550 m² onthullen de fascinerende wereld van een buitengewoon kunstenaar en geven de affiche zijn status van kunstwerk terug. Een genot voor liefhebbers van de 7e Kunst en daarbuiten.
Uitsluitend voor volwassenen
Speciaal voor kinderen

40+ Years of STIJL

Tot 11 jan 2026
Tentoonstellingen Varia
Musée Mode & Dentelle
Bruxelles - Bruxelles
Intieme kijk op vier decennia Belgische modegeschiedenis

Everlyn Nicodemus

24 okt 01 feb 2026
Tentoonstellingen
Centre d'Art Contemporain Wiels
Forest - Bruxelles
Haar levenspad bracht Nicodemus van Tanzania naar Zweden, Frankrijk, België en Schotland, waar ze nu al vijftien jaar woont. In de jaren '90 en de vroege jaren 2000 woonde zij in Antwerpen en Brussel,

Nairy Baghramian

24 okt 01 mrt 2026
Tentoonstellingen
Centre d'Art Contemporain Wiels
Forest - Bruxelles
Bekend om haar beeldhouwwerk, ruimtelijke installaties, foto's en tekeningen heeft Baghramian een manier ontwikkeld van onverschrokken experimenteren met een zeldzaam scherpe historische en conceptuel
Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

Eclats de verre : reflets d'archéologie luxembourgeoise

14 mrt 08 mrt 2026
Tentoonstellingen Verschillende technieken
Musée Archéologique d'Arlon
Arlon - Luxembourg
Een jaar lang tentoonstelling in het Archeologisch Museum over een weinig bekend maar fascinerend onderwerp!
Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit
Artikel 27

Aussi loin qu'ici

24 apr 29 mrt 2026
Tentoonstellingen Expo's over grafische kunst
Art et marges musée - museum
Bruxelles - Bruxelles
Een tentoonstelling over het thema van het grondgebied
Ho Tzu Nyen. P for Power06 feb 17 mei 2026

Ho Tzu Nyen. P for Power

06 feb 17 mei 2026
Tentoonstellingen
Palais des Beaux-Arts de Bruxelles - Bozar
Bruxelles - Bruxelles
Ho Tzu Nyen graaft diep in grote vraagstukken door onderzoek, populaire visuele cultuur en innovatieve technologie te combineren. Voor Bozar maakt hij een nieuw werk, getiteld P for Power, dat voortbo
Beauty and Ugliness in the Renaissance20 feb 14 jun 2026

Beauty and Ugliness in the Renaissance

20 feb 14 jun 2026
Tentoonstellingen
Palais des Beaux-Arts de Bruxelles - Bozar
Bruxelles - Bruxelles
Schoonheid en lelijkheid zijn thema’s die mensen in elke tijd blijven raken en fascineren. Ze zijn universeel, maar de manier waarop we ze zien en waarderen, verandert mee met cultuur en tijd. Hoe dac
Beauty and Ugliness in the Renaissance20 feb 14 jun 2026

Beauty and Ugliness in the Renaissance

20 feb 14 jun 2026
Tentoonstellingen
Palais des Beaux-Arts de Bruxelles - Bozar
Bruxelles - Bruxelles
Schoonheid en lelijkheid zijn thema’s die mensen in elke tijd blijven raken en fascineren. Ze zijn universeel, maar de manier waarop we ze zien en waarderen, verandert mee met cultuur en tijd. Hoe dac
Baloji. Jardin d'acclimatation12 28 jun 2026

Baloji. Jardin d'acclimatation

12 28 jun 2026
Tentoonstellingen
Palais des Beaux-Arts de Bruxelles - Bozar
Bruxelles - Bruxelles
De Belgische multidisciplinaire kunstenaar en filmmaker Baloji presenteert een nieuwe immersieve tentoonstelling. Dit project – een allegorie van een matriarchale samenleving – draait om een mixed-rea
Baloji. Jardin d'acclimatation12 28 jun 2026

Baloji. Jardin d'acclimatation

12 28 jun 2026
Tentoonstellingen
Palais des Beaux-Arts de Bruxelles - Bozar
Bruxelles - Bruxelles
De Belgische multidisciplinaire kunstenaar en filmmaker Baloji presenteert een nieuwe immersieve tentoonstelling. Dit project – een allegorie van een matriarchale samenleving – draait om een mixed-rea

Pompei

19 dec 02 aug 2026
Tentoonstellingen Varia
Tour & Taxis
Bruxelles - Bruxelles
n het najaar van 2025 onthult de iconische Tour & Taxis-gelegenheid in Brussel een spectaculaire tentoonstelling gewijd aan Pompeii. Deze adembenemende, interactieve reconstructie beslaat meer dan 1.500 m² – de grootste in zijn soort ooit – en wordt tot leven gebracht door het Belgische agentschap Tempora.Stap terug in de tijd naar het jaar 79 na Christus, vlak voordat de catastrofale uitbarsting van de Vesuvius de stad voorgoed in de as legde. De tentoonstelling heeft monumentale, op maat gemaakte decors die nauwgezet zijn gereconstrueerd om bezoekers onder te dompelen in de authentieke sfeer van het oude Pompeii. Pompejaanse huizen, ambachtelijke werkplaatsen en bruisende amusementsruimtes komen tot leven en creëren een echt boeiende ervaring. Een ontroerend audiovisueel verhaal neemt je mee door de laatste uren van de stad en brengt de tragedie tot leven met zowel realisme als emotionele diepte.De Pompeii tentoonstelling combineert geschiedenis, kunst en geavanceerde technologie en belooft een boeiende, zintuiglijke reis te worden naar een van de meest fascinerende verloren beschavingen uit de geschiedenis.

Bozar Monumental. Delcy Morelos

28 jun 30 aug 2026
Tentoonstellingen
Palais des Beaux-Arts de Bruxelles - Bozar
Bruxelles - Bruxelles
In de zomer van 2026 creëert de Colombiaanse kunstenaar Delcy Morelos een nieuwe monumentale installatie voor de Hortahal. Morelos laat zich hiervoor inspireren door Zuid-Amerikaanse voorvaderlijke bo

Een plezier voor het oog! Reusachtig schilderij van Guillaume Bottazzi op het Jourdanplein in Brussel

Tentoonstellingen Schilderijen
Place Jourdan
Etterbeek - Bruxelles
Als u graag een dosis dopamine wilt, kom dan naar het Jourdanplein in Brussel. De Franse kunstenaar Guillaume Bottazzi heeft dit zachte, sensuele en kleurrijke kunstwerk gemaakt. Het is wetenschappelijk bewezen dat het kunstwerk zou moeten bijdragen aan het welzijn. Het schilderij is zestien meter hoog en is gelegen in de Europese wijk. Het publiek kan het voortaan permanent bewonderen. Guillaume Bottazzi is de uitvoerder van meer dan 65 projecten in de openbare ruimte. Hij heeft het grootste schilderij van Japan (900 m²) gemaakt op de muren van het internationale kunstmuseum Miyanomori in Sapporo. De kunstenaar is bijvoorbeeld ook de maker van zes schilderijen van zes bij zes meter in La Défense in Parijs, het grootste openluchtcomplex voor moderne en hedendaagse kunst van Frankrijk. Na tweeënhalve maand werk is het schilderij in de Europese wijk klaar. Het is nu zichtbaar voor het publiek. Dit kunstwerk is zestien meter hoog en zeven meter breed en maakt voortaan deel uit van het erfgoed van Brussel-Hoofdstad. Dit schilderij is een van de eerste abstracte kunstwerken die geschilderd werden op de manier van de oude meesters. De traditionele technieken en de abstracte aard van het schilderij creëren een vreemde vorm, een tweedeling. De kunstenaar schilderde het werk helemaal alleen met fijne penselen en olieverf. De verschillende transparante lagen die over elkaar geplaatst werden geven het schilderij diepte, verstrooid licht en zachte kleuren. Voor hij begon te schilderen, heeft de kunstenaar een doek laten plaatsen zodat hij zo dicht mogelijk kon aanleunen bij de technieken die in het atelier gebruikt worden. De poëtische dimensie van het kunstwerk zal zich uitbreiden over het plein. De kleuren van het schilderij zullen namelijk terugkeren in het stadsmeubilair op het plein, bijvoorbeeld in de parasols van de cafés. Het project werd gesteund door het gemeentebestuur van Etterbeek en uitgevoerd in samenwerking met de Europese Commissie in België en de steun van de Franse ambassade. Meer weten Bottazzi: https://www.guillaume.bottazzi.org

Woensdagnamiddag is gratis!

Tentoonstellingen Visites guidées
Musée BELvue
Bruxelles - Bruxelles
Elke woensdag vanaf 14.00 uur is het BELvue museum gratis toegankelijk.Een goede gelegenheid om kennis te maken met de spelparcours voor kinderen (vanaf 3 jaar - €1/kind), om een geleid bezoek te boek

België kennen als z'n broekzak

Tentoonstellingen Visites guidées
Musée BELvue
Bruxelles - Bruxelles
De kinderen storten zich samen met een gids in een zoektocht door België en zijn geschiedenis. Rollenspellen, tekeningen, uit te voeren missies, kortom de kinderen zijn de acteurs van het bezoek.Het b

De kammen van de Chokwe

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
Bij de Chokwe hebben kammen (cisakulo) een dubbele functie. Deze gebruiksvoorwerpen met stevige tanden dienen in de eerste plaats om het haar van mannen en vrouwen te ontwarren. Niettemin kunnen de kammen ook dienst doen als sieraad, ter verfraaiing van het kapsel.

Sea Life Blankenberge

Tentoonstellingen Visites guidées
Sea Life Blankenberge
Blankenberge - Vlaams Gewest
Met meer dan 5.000 zeedieren vormt Sea Life Blankenberge dé ideale uitstap voor gezinnen.

Het Middelheimmuseum

Tentoonstellingen Varia
Middelheimmuseum
Antwerpen - Anvers
​​​Middelheimmuseum verbindt ​elk van ons met sculptuur en natuur in de stad. Het nodigt kunstenaars, ​publieken en gemeenschappen uit om ​​deze cruciale verbindingen samen te onderzoeken, te bewaren en door te ontwikkelen, voor de veerkracht van huidige en volgende generaties. 

MYTHOPOEÏA - Fragments of eternity

Elke donderdag, vrijdag en zaterdag van 13:00 van 18:00
Tentoonstellingen Verschillende technieken
Ixelles
Ixelles - Bruxelles
Mythopoeïa - fragmenten van de eeuwigheid brengt voor het eerst werken samen van Basile Boon (BE) en Victor Cadene (FR), twee kunstenaars die via hun praktijk de universele en tijdloze thema's van de geschiedenis verkennen. Deze tentoonstelling belicht de zoektocht naar een persoonlijke en hedendaagse weergave van mythen en legenden, terwijl fragmenten uit het verleden worden opgeroepen.

‘De Betoverende Tuin 2025' opent met de periode van het licht.

Elke woensdag, vrijdag, zaterdag en zondag van 13:00 van 20:00
Tentoonstellingen Sculpturen
Art Sanctuary
Jodoigne - Brabant Wallon
'De Betoverende Tuin 2025' opent met een pas aangelegd tuingedeelde met obelisken, Metasequoias, gele valse christusdoorns met goudkleurige twijgen en klimrozen waarin vele nieuwe kunstenaars en kunstwerken worden gepresenteerd

Een reis door het werk van Marthe Donas - Nieuwe expositie - De nieuwe tentoonstelling.

Elke zondag van 11:00 tot 17:30 / donderdag en zaterdag van 13:00 tot 17:30
Tentoonstellingen Schilderijen
Musée Marthe Donas
Ittre - Brabant Wallon
Marthe Donas (her)ontdekken

Ooidonk Art Festival 2025, een veranderend landschap voor hedendaagse kunst

Elke donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag van 11:00 van 18:00
Tentoonstellingen Sculpturen
Kasteel Ooidonk
Astene - Flandre Orientale
In de schilderachtige Leiestreek, een historische regio die door de eeuwen heen de thuisbasis was van kunstenaars als Emile Claus en Gustave Van de Woestyne, vindt vanaf 17 mei 2025 een nieuwe editie van het Ooidonk Art Festival plaats. Onder de noemer Natuur in Beweging gaan hedendaagse kunst en natuur een voortdurende dialoog aan.
Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit
Artikel 27
Doven en slechthorenden

Hervé Charles - Albedo

Elke dinsdag, woensdag, donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag van 10:00 tot 18:00
Tentoonstellingen Foto's
BPS22 Musée d'art de la Province de Hainaut
Charleroi - Hainaut
In deze solotentoonstelling toont Hervé Charles zijn waakzame visie op de staat van de aarde, van zijn oudste tot zijn nieuwste foto's.

Oleg Komarov (DE) - Flickering : The Elusive Light

Elke zondag van 14:00 van 17:00
Tentoonstellingen Schilderijen
MUZE'UM L : licht en landschap
Beveren - Flandre Occidentale
In de serie Flickering van de in Duitsland gebaseerde kunstenaar Oleg Komarov, wordt licht een levend element. Elk schilderij transformeert subtiel, de kleuren verschuiven en glinsteren als de kijker beweegt. Dit dynamische effect wordt bereikt door de unieke fysieke eigenschappen van de verf, die de voorbijgaande schoonheid van licht en perceptie vastlegt.

Ruud van Empel. A Perfect World

Elke dinsdag, woensdag, donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag
Tentoonstellingen Foto's
Musée de la photographie
Mont-sur-Marchienne - Hainaut
De tentoonstelling A Perfect World van Ruud van Empel, een Nederlandse fotograaf geboren in 1958, verkent een fascinerend universum waar realisme en idealisme samenkomen. Bekend om zijn werken die meeslepende en mysterieuze visuele werelden creëren, gebruikt van Empel een nauwgezette digitale plaktechniek om duizenden fotografische fragmenten als een mozaïek samen te voegen, waardoor beelden ontstaan die zowel echt als surrealistisch lijken, met elk detail zorgvuldig doordacht en uitgevoerd.

John Vink. Le Fil

Elke dinsdag, woensdag, donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag
Tentoonstellingen Foto's
Musée de la photographie
Mont-sur-Marchienne - Hainaut
De tentoonstelling Le Fil (De Draad) van John Vink verkent het tijdloze verband tussen verhalen en levensreizen, die vaak met elkaar verweven zijn. Deze draad, geweven over decennia, loopt door afgelegen valleien, oorlogsperiodes en levensverhalen die gekenmerkt worden door saamhorigheid of ontworteling. Vink werpt licht op mensenlevens die vaak onzichtbaar, onhoorbaar en verwaarloosd zijn en geeft ze via zijn foto’s een aanwezigheid.

VERNISSAGE EXPOSITION - TENTOONSTELLING - LISMONDE - 07.06.2025

van 14:00 tot 17:30 / zondag van 14:00 tot 17:30
Tentoonstellingen Expo's over grafische kunst
La maison Lismonde
Linkebeek - Brabant Flamand
VERNISSAGE EXPOSITION - TENTOONSTELLING - LISMONDE - 07.06.2025

VERNISSAGE EXPOSITION - TENTOONSTELLING - LISMONDE - 07.06.2025

/ zondag van 14:00 tot 17:30 van 14:00 tot 17:30
Tentoonstellingen Expo's over grafische kunst
La maison Lismonde
Linkebeek - Brabant Flamand
VERNISSAGE EXPOSITION - TENTOONSTELLING - LISMONDE - 07.06.2025

SAPIENS GOT TALENT TENTOONSTELLING IN HET DONKER

Elke zaterdag en zondag van 13:00 tot 17:00 / maandag, dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag van 10:00 tot 17:00
Tentoonstellingen Varia
Préhistomuseum
Awirs - Liège
De grote uitvindingen van de Prehistorie komen tot leven via jouw zintuigen Ontdek de geheimen van prehistorische voorwerpen zonder ze te zien. Elk voorwerp vertelt het verhaal van een grote uitvinding uit de prehistorie die je verbeelding prikkelt en je intiem verbindt met onze voorouders. Deze tentoonstelling is een uitnodiging om de geschiedenis op een bijzondere en zeer persoonlijke manier te verkennen.
Artikel 27

Un monde à soi - Inès Andouche (B)

Elke zaterdag en zondag van 10:00 van 18:00 / dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag van 09:00 van 17:00
Tentoonstellingen Expo's over grafische kunst
Trinkhall Museum
Liège - Liège
Monografische tentoonstelling
Artikel 27

Tentoonstelling : Na regen komt...

Elke dinsdag, woensdag, donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag van 10:00 tot 17:00
Tentoonstellingen Varia
Musée des égouts
Bruxelles - Bruxelles
Na regen komt … is ingebed in de vaste tentoonstelling van het museum.

De lijst, wat een geschiedenis!

Elke maandag, dinsdag, woensdag, donderdag, vrijdag en zaterdag van 10:00 van 18:00
Tentoonstellingen Permanente expo's
Schleiper Art Gallery
Sint-Gillis - Bruxelles
De firma Schleiper, meester lijstenmaker sinds 1892, kan bogen op een geschiedenis van meer dan honderd jaar. Geen wonder dat de lijsten de echte sterren deze overzichtstentoonstelling zijn. Met zo'n 70 stukken biedt de tentoonstelling een beknopt maar volledig overzicht van de lijst door de eeuwen heen.
Artikel 27

Mélancolies

Elke zaterdag en zondag van 10:00 van 18:00 / dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag van 09:00 van 17:00
Tentoonstellingen Verschillende technieken
Trinkhall Museum
Liège - Liège
Een jubileumseizoen
Artikel 27

Loisirs - Plezier Brussels 1920 - 1940

/ woensdag, donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag van 12:00 tot 18:00
Tentoonstellingen Expo's over grafische kunst
Maison Autrique
Schaerbeek - Bruxelles
Ter gelegenheid van het Art Deco-jaar biedt het Huis Autrique een onderdompeling in het dagelijks leven van de Brusselaars tussen de twee wereldoorlogen. Aan de hand van affiches, foto's en objecten ontdekt u een bruisende periode, getekend door cinema, radio, sport en kunst, waar talenten zoals Leo Marfurt en René Magritte elkaar kruisen. Een duik in het dynamisme en optimisme van een moderniserend Brussel.

Virtueel bezoek van het BELvue

(elke week)
Tentoonstellingen Virtueel / Visueel / Audio Interactive
BELvue Museum
Bruxelles - Bruxelles
Dompel uzelf onder in het hart van de permanente tentoonstelling van het museum met onze virtuele rondleiding. U ontdekt onze zeven zalen en onze galerij met 200 Belgische voorwerpen alsof u er zelf bij bent! U kunt ook meer te weten komen over acht voorwerpen of thema's die ons bijzonder nauw aan het hart liggen. Elke kleur komt overeen met een taal: Geel: Nederlands Paars: Engels Rood: Duits Turkoois: Frans Een project gerealiseerd met de steun van visit.brussels
Artikel 27

Zondag @ Centrale

Alle maanden
Tentoonstellingen Varia
Centrale for Contemporary Art
Bruxelles - Bruxelles
De Centrale biedt u de kans om de tentoonstelling hosting te bezoeken met een professionele gids.

De lantaarnplaatjes van Henry Morton Stanley

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
De collectie van Henry Morton Stanley bevat een zeldzame reeks van 63 lantaarnplaatjes, een deel van de memorabilia die Denzil M. Stanley in 1954 heeft geschonken aan het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika ter nagedachtenis aan zijn vader, Henry Morton Stanley (1841-1904), de beroemde ontdekkingsreiziger die Midden-Afrika doorkruiste. Lantaarnplaatjes werden lang geleden al gebruikt om afbeeldingen te tonen. In de 19de eeuw ging men lantaarnplaatjes vooral gebruiken in het onderwijs. Zo een lantaarnplaatje bestaat uit twee dunne glasplaatjes waartussen een afbeelding geklemd zit. Aanvankelijk werden dunne kleurlaagjes met de hand op de glasplaatjes aangebracht. Door de ontwikkeling van het procedé met droge platen en het gebruik van sterker licht, werd het mogelijk om foto’s – en in het geval van Stanley ook fotografische en gegraveerde reproducties – te projecteren. Het plaatje zat in een lantaarn en er werd gaslicht door gestuurd om de afbeelding te projecteren voor het publiek. Stanley liet de lantaarnplaatjes zien tijdens zijn voordrachten, net zoals we dat vandaag doen met een dia- of PowerPointpresentatie. Om de verkoop van zijn publicaties te financieren, gaf hij regelmatig lezingen aan zowel genootschappen van geleerden als op professioneel georganiseerde tournees, waarmee hij veel succes oogstte. Dit bracht Stanley van Groot-Brittannië tot in Australië en Nieuw-Zeeland, en in de jaren 1890 doorkruiste hij de hele VS. Stanley was heel bedreven in het projecteren van de lantaarnplaatjes. Niet alleen kon hij er de aandacht van het publiek mee vasthouden en zijn reisverhalen mee onderbouwen, de plaatjes kwamen ook tegemoet aan het verlangen van de toehoorders naar tastbaar exotisme. Ze beelden de meeste ontdekkingsreizen van Stanley af: van de zoektocht naar Livingstone in 1871-1872 tot de redding van Emin Pasha in 1887-1890. De voor ‘thuisreizigers’ bedoelde plaatjes schetsten de gebruikelijke stereotiepen en propaganda die op dat moment gangbaar waren in de verschillende koloniale grootsteden en bij hun publiek. Omdat lantaarnplaatjes fragiel zijn, zijn er momenteel nog slechts weinig te vinden. Vandaag worden ze beschouwd als een uiter

De sculpturen van Jane Tercafs

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
Jane Tercafs (1898-1944) liep school aan de academies van Luik en Brussel. Ze maakte furore als beeldhouwster in de woelige politieke, economische en culturele jaren van het interbellum. Tussen 1935 en 1940 verbleef ze driemaal in Belgisch Congo. Het KMMA conserveert een deel van haar archieven en is ook een van de weinige instellingen die een deel van haar oeuvre bewaart waarvoor ze inspiratie zocht in de regio van de Uele: een twintigtal beeldhouwwerken in hardsteen, gips of brons, een tiental schetsen en vijf bas-reliëfs in gips. Door haar contacten met de vrouwelijke bevolking kon Tercafs zich probleemloos onderdompelen in de Yogo- en Meje-culturen van Uele. Haar onafhankelijkheid ten opzicht van de koloniale administratie, waarmee ze ten andere op gespannen voet stond, vergemakkelijkte haar integratie. Naast beeldende kunst hield ze zich ook bezig met etnografisch en taalkundig onderzoek en onderhield ze geregelde contacten met de Commissie voor de bescherming van de inheemse kunsten en ambachten (COPAMI). Ze deed ook een aantal ‘archeologische’ vondsten in de Api-regio, die haar aanzetten bepaalde lokale culturele kenmerken in verband te brengen met het oude Egypte. Zoals veel tijdgenoten kwam de kunstenares in opstand tegen de westerse assimilatie en de verwoestende impact ervan op de zogenaamd ‘traditionele’ kunst, maar ze negeerde daardoor wel de dynamiek van toe-eigening die zich voltrok. Tercafs observeerde de contacten tussen de kolonisator en de lokale gemeenschap, met name de rekrutering door de katholieke missies en de impact van hun kunstateliers, evenals de verzameling van materiële cultuur door de Europeanen. Los van de ‘etnografische’ portretten die in de koloniale periode in de mode waren, slaagde Jane Tercafs er in het portret van een persoon, de ideale voorstelling en de zoektocht naar vormelijke perfectie te verzoenen. Bij de verwerving van de beeldhouwwerken door het KMMA waren echter hun ‘etnografisch’ karakter en de getuigenis die ze vormen van het ‘traditioneler’ Afrika doorslaggevend.

Armand Hutereau als etnomusicoloog

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
Tijdens de expeditie die Armand Hutereau (1875-1914) tussen 1911 en 1913 ondernam voor het Museum van Belgisch Congo verzamelde hij tal van muziekinstrumenten. Hij maakte ook muziekopnamen en legde dans en muziek vast op film. Ook al was Hutereau geen professionele etnomusicoloog, toch hebben zijn open geest, zijn pragmatische aanpak en zijn zin voor nauwkeurige documentatie geleid tot een schat aan gegevens en objecten. Het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika bezit in totaal 642 muziekinstrumenten die door Hutereau werden verzameld. Sommige muziekinstrumenten vormen materiële getuigen van eeuwenoude tradities. Bij andere zien we de bekwaamheid van sculpteurs en instrumentenbouwers die zich aanpasten aan de smaak van Europeanen en hun voorkeur voor gedecoreerde kunstvoorwerpen. Hiervan getuigen mooi gedecoreerde hoorns, en harpen met ivoren hals van bij de Mangbetu. Hutereau maakte 254 wassen rollen met geluidsopnamen in het gebied van de Ubangi en de Uele. Deze wassen rollen werden recentelijk gedigitaliseerd in het Etnologisch Museum van Berlijn. Hij was ook één van de eersten om bewegende beelden van de inheemse bevolking vast te leggen op nitraatfilm. Hutereau’s reisgezel Vandenbrouck monteerde deze beelden tot in totaal 80 filmfragmenten, die vandaag bewaard zijn in de vorm van 7 zwartwit filmrollen. De films laten scènes zien uit het dagelijkse leven. We zien mannen die touw maken of spelletjes spelen, vrouwen die deeg kneden of koken, kuddes olifanten die een dorp naderen, een kano die aanmeert en gezinnen die naar de kerk gaan. Een Europeaan reist door het land met een grote groep dragers. Elke filmrol bevat fragmenten waarin muziek wordt gemaakt. Voor de lens van Hutereau speelt een man op een spleettrom en een danser wordt begeleid door xylofoonspel. Een chef danst op ritmisch gezang en we zien dansende vrouwen in lange jurken. Een oprukkende militaire fanfare laat duidelijk de Europese invloed zien.

De hoofdrolspelers van de Onafhankelijkheid

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
Het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika bewaart de archieven van Jules Gérard-Libois (1923-2005). Hij was de oprichter van het Afrika Studie- en Documentatiecentrum (ASDOC). Dit befaamde centrum is nu in het KMMA opgenomen als de afdeling Eigentijdse Geschiedenis. De archieven van Jules Gérard-Libois bevatten, onder andere, een belangrijke verzameling foto’s die informatie verschaffen over de evenementen en de figuren die een ingrijpende rol gespeeld hebben bij de onafhankelijkheid van Congo en gedurende de postkoloniale periode. Deze bevatten bovendien geluidsopnames van de onderhandelingen tussen België en Congo uit 1960, evenals een collectie werken en tijdschriften. De archieven werden opgebouwd tussen 1958 en 2004 tijdens de volledige beroepsactiviteit van Gérard-Libois. Dit gebeurde in het kader van publicatieprojecten van werken gewijd aan de politieke evolutie van Congo en de Belgisch-Congolese betrekkingen, wat de belangrijkste onderzoeksdomeinen waren van het Centrum voor socio-politiek onderzoek en informatie (Centre de recherche et d'information socio-politiques ou CRISP ), dat ook door Gérard-Libois opgericht werd. Deze werken waren vooral bestemd om Congolese onderzoekers toegang te verschaffen tot betrouwbare bronnen over de geschiedenis van Congo. De archieven overspannen een heel groot stuk van de Congolese geschiedenis, gaande van 1940 tot het moment dat Laurent Désiré Kabila in 1997 aan de macht komt. Een heel belangrijke reeks is gewijd aan de werken van de Belgische parlementaire Onderzoekscommissie over de omstandigheden van de moord op Patrice Lumumba, de toenmalige eerste minister van Congo, in januari 1961. J. Gérard-Libois zetelde als expert in deze commissie in 2000-2001. De tweede belangrijke reeks is die over de rol van Che Guevara in de Congolese guerrilla in 1965. De andere reeksen handelen over Congo tijdens de Tweede Wereldoorlog (1940-1945), de periode voorafgaand aan de onafhankelijkheid van 1960, de opstanden tijdens de jaren 1960, het regime van Mobutu (1965-1993), het traject van Laurent Désiré Kabila (1979-1999), enz.

De schetsboeken van de ontdekkingsreizigers

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
In 1899 gebruikte het tijdschrift Le Petit Bleu voor het eerst de uitdrukking “explorateurs croquistes” (ontdekkingsreizigers-schetsers) om bepaalde werken mee aan te duiden. De uitdrukking kan gebruikt worden om het geheel van grafische kunst te typeren dat geproduceerd werd tijdens drie belangrijke ondernemingen van koning Leopold II: het Comité d'Études du Haut-Congo, de Association Internationale du Congo et de Onafhankelijke Congostaat. De auteurs van de schetsen, tekeningen, aquarellen en schilderijen waren medewerkers van Henry Morton Stanley, militairen van de expedities van de Onafhankelijke Congostaat, of agenten van de administratie. De werken van deze amateur-kunstenaars vormen een soort visuele encyclopedie die kun kennis weergeeft over een omgeving die hen vreemd was en die ze zich probeerden eigen te maken en te delen onder elkaar of met hun familie. Het corpus bevat portretten, afbeeldingen van lichamen en lichaamskunst, van Europese posten en dorpen uit de Evenaarsprovincie, van de Uele, van de Nijl (in de enclave van Lado), van Katanga en van Neder-Congo. We vinden voorstellingen van de materiële cultuur van deze regio’s, alsook tekeningen van insecten, fauna en flora. Bepaalde voorstellingen zouden een lang leven kennen en erg gewaardeerd worden door de professionele makers van koloniale kunst: de stroom, de prauwen, de zonsondergangen, de dansen. Deze grafische kunst vervolledigt de fotografie door er kleur aan toe te voegen of door bepaalde onderwerpen weer te geven die door de beperkingen van de techniek toen nog niet goed konden worden gefotografeerd. De geschriften van deze ontdekkingsreizigers laten toe om hun afbeeldingen in een precieze context te situeren. Samen weerspiegelen de afbeeldingen en de geschriften het historisch kader, de uiteenlopende culturele werelden en ook de brutaliteit van die tijd. Ze laten ook zien hoe westerse kunstenaars moeite hadden om het landschap weer te geven, en vooral het licht, in streken die helemaal niet dezelfde kenmerken vertoonden als in het Noorden. De tentoonstelling van schilderijen van Edouard Manduau in België werd van commentaar voorzien door de kunstcritici. Het Belgisch publiek verwonderde zich over het kleurenpalet en de tonaliteit van het equatoriaal regenwoud. De relatie tussen de afbeeldingen die ter plaatse werden gemaakt, de illustraties van de reisverslagen en tenslotte de fotografie werd nog niet voldoende bestudeerd. Deze buitengewone bronnen liggen klaar om het voorwerp te vormen van een nieuw multidisciplinair onderzoek.

Persona. Maskers uit Afrika

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
Veel bevolkingsgroepen uit subsaharaans Afrika gebruikten, en gebruiken soms nog steeds, maskers voor rituele, politieke of feestelijke doeleinden. Het ene doel sluit het andere overigens niet altijd uit. Het masker moet worden beschouwd als een geheel dat zowel het object omvat – het eigenlijke masker – als de danser, zijn kostuum en de totale visuele manifestatie. Vandaag zijn de maskers in onze musea verworden tot ‘levenloze’ objecten, doorgaans uitsluitend vertegenwoordigd door in hout gebeeldhouwde gezichten. Veralgemenend kunnen we stellen dat masker ontworpen zijn om het gelaat en de identiteit van de dragers te verbergen. Daarnaast echter onthullen de maskers, met name door hun stilistische kenmerken, informatie over de identiteit van de bevolkingsgroepen die ze in scène brachten tijdens specifieke ceremonies. De samenlevingen die maskers creëerden en gebruikten, beschouwden ze als complexe en levende persoonlijkheden. De meerduidigheid van de term ‘persona’ – de titel van een tentoonstelling in het KMMA in 2009 – vat hun karakteristieken mooi samen. Deze oude Latijnse term heeft immers zowel betrekking op de theateracteur, op de rol die hij speelt als op het door hem gedragen masker. Maskers werden in tal van contexten gebruikt. In meerdere West-Afrikaanse landen worden ze nog steeds aangewend om bovennatuurlijke wezens op te roepen: goden, natuurgeesten en voorouders. Toch blijkt dat ze steeds vaker een ludieke rol spelen. Dit is ook het geval in Congo bij de enkele bevolkingsgroepen die de maskers nog laten dansen. De hier voorgestelde selectie toont representatieve voorbeelden van een aantal functies die maskers gewoonlijk vervullen: heksenjager, beschermer van de oogst en van het dorp, opvoeder tijdens de initiatieperiode, handhaver van de politieke macht, begunstiger van de vruchtbaarheid, vertegenwoordiger van een bovennatuurlijke wereld, begeleider van de zielen, wraaknemer, grappenmaker, enz.

De archeologische opgravingen van Sanga

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
Het grafveld Sanga ligt in het Noorden van de provincie Katanga waar de Congostroom de moerassen van de Upemba-depressie doorkruist. Archeologisch onderzoek toonde aan dat de rijkdom van de rivier er sinds lange tijd wordt geëxploiteerd en maakte het mogelijk om 1500 jaar geschiedenis van het gebied te achterhalen. Tot nog toe zijn er in de depressie een vijftigtal archeologische vindplaatsen gekend. Slechts zes sites zijn opgegraven tijdens campagnes in 1957, 1958, 1974 en 1975. De best bestudeerde site is het grafveld van Sanga aan de oever van het Kisale-meer. De collectie ‘Sanga’ van het KMMA bevat vooral archeologische voorwerpen uit de opgravingen van 1957, die onder leiding stonden van Jacques Nenquin. De grafgiften van 34 van de in totaal 55 graven worden bewaard op het KMMA. Het menselijk botmateriaal kwam terecht in het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen en in het Nationaal Museum van Lubumbashi. Daarnaast bevat de collectie van het KMMA ook materiaal verzameld op verschillende plaatsen in het gebied, dat in de loop van eerste helft van de 20ste eeuw werd geschonken aan het museum. De meeste graven in de collectie dateren uit de Kisaliaanperiode (10de-12de eeuw AD). Tien graven kunnen op basis van aardewerkstijl toegewezen worden aan recentere periodes. De samenstelling van de graven geeft inzicht in de sociale organisatie, politiek en economie van deze maatschappijen die reeds een uitgesproken hiërarchie kenden en deel uitmaakten van een bloeiend handelsnetwerk. De grafgiften bestaan uit talrijk aardewerk en metalen sierraden en werktuigen. In sommige graven werden ‘croisettes’ gevonden. Dit zijn koperen kruisvormige staafjes die gebruikt werden als betaalmiddel. Eén graf is opvallend rijk. Er werden 29 potten, 47 armbanden, 25 enkelbanden, 33 ringen, een halsketting en een zware koperen gordel met ijzeren speerpunten en messen gevonden. Het voorkomen van enkele rijkere kindergraven geeft aan dat sociale status erfbaar was.

Stad en architectuur in Congo, 1885-1940

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
De fotocollectie van het Koloniaal Bureau biedt waardevolle informatie over de ontwikkeling van de architectuur en stedenbouw in het koloniale Congo. Het Koloniaal Bureau werd in 1907 opgericht door Leopold II als een economische documentatiedienst die potentiële investeerders moest informeren over Congo. De fotocollectie werd vermoedelijk in 1941 aan het KMMA geschonken. Ze bevat in totaal 7.233 foto’s. De collectie vormt een belangrijke aanvulling op het archief van het Koloniaal Bureau, dat bewaard wordt in het Afrika-archief van het Belgisch Ministerie van Buitenlandse Zaken. De fotocollecties van het Koloniaal Bureau behandelen een uiteenlopende reeks onderwerpen. Een beperkte reeks foto’s gaat over etnografische onderwerpen, zoals dorpen, markten, de zogenaamde “types indigènes”, etc. Een gedeelte bestaat uit landschapsfotografie met beelden van bergen, rivieren en watervallen, en een opmerkelijke reeks ‘wolkenformaties’. Het overgrote deel van de collectie bestaat echter uit foto’s die de infrastructuur van het koloniale project documenteren: spoorwegen, havens, bruggen, opslagplaatsen, stadsgezichten, allerhande gebouwen. De foto’s van infrastructuur zijn meestal geordend in typologische reeksen: woningen, ziekenhuizen, scholen, postgebouwen, commerciële gebouwen, arbeiderskampen, maar soms ook op thema, zoals “hygiëne”, of op auteur. De collectie bevat een interessante fotoreportage over Katanga in de periode 1910-1914, gemaakt door Edmond Leplae, de toenmalige directeur van de landbouwkundige dienst van het Ministerie van Koloniën. Opmerkelijk is ook het fotografisch verslag van dokter Duren over de medische infrastructuur in Astrida, Boende en Bukama. Hoewel het Koloniaal Bureau een officiële documentatiedienst was, omvatten de collecties ook talloze beelden van missieposten. Vanaf 1933 ontwikkelde het Koloniaal Bureau zich tot een orgaan voor koloniale propaganda. Zo speelde het een belangrijke rol in de organisatie van afdelingen over Belgische Kongo op diverse wereldtentoonstellingen. Na de Tweede Wereldoorlog werd het Koloniaal Bureau opgenomen in het Ministerie van Koloniën. In 1947 werd het echter opgedoekt en vervangen door nieuwe structuren.

De ‘functionele’ kunst van de herdersvolkeren van de Omo-vallei

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
De dorre laagvlakten langsheen de benedenloop van de Omo-rivier in het zuidwesten van Ethiopië worden bewoond door verschillende volkeren die Nilotische, Koesjitische, Surmische en Omotische talen spreken. Hun materiële cultuur is in menig opzicht opmerkelijk te noemen. De aard en vormgeving ervan is sterk bepaald door de levenswijze van de Omo-volkeren. Deze wordt rijk geïllustreerd aan de hand van de collectie etnografische objecten die het KMMA bezit uit deze regio. Door de intense onderlinge contacten en de gedeelde passie voor vee hebben de diverse herdersvolkeren in de Omo-vallei heel wat kenmerken gemeen. Ze kweken vooral runderen, schapen en geiten. Het vee is niet alleen een belangrijke voedingsbron om het voortbestaan van de groep in moeilijke tijden te verzekeren, het is ook een betaalmiddel om bepaalde rechten te verwerven. Het basispakket van de bruidsschat bijvoorbeeld bestaat uit vee. Veebezit bepaalt in grote mate de sociale status. De Omo-vallei wordt regelmatig geteisterd door lange periodes van droogte. De wisselvalligheden van de natuur nopen de herdersvolkeren regelmatig tot migraties in functie van de overlevingskansen van hun vee – en dus van zichzelf. Waar mogelijk wordt ook aan landbouw gedaan. De beoogde diversificatie van voedingsbronnen maakt een essentieel deel uit van de overlevingsstrategie. In semi-nomadische maatschappijen is vanuit functioneel oogpunt geen ruimte voor omvangrijke en zware voorwerpen. Het volledige huisraad van een gezin moet door één of twee lastdieren vervoerd kunnen worden. Die beperking op hun materiële cultuur betekent echter niet dat de Omo-volkeren hun voornaamste voorwerpen zouden verwaarlozen of minachten. Integendeel, elk voorwerp wordt met de meeste zorg vervaardigd en in die optiek kunnen we spreken van een ‘functionele’ kunst. Veel aandacht wordt besteed aan het lichaam dat het voornaamste middel is voor de uitdrukking van identiteit. Aan de hand van de haartooi, de kledij en lichaamsversieringen wordt de identiteit van individuen visueel kenbaar gemaakt.

Het oeuvre van de schilder Léon Dardenne

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
Tussen 1898 en 1900 nam de schilder Léon Dardenne (1865-1912) deel aan een wetenschappelijke zending naar Katanga, die geleid werd door Charles Lemaire. Zijn taak bestond er in grafisch en beschrijvend documentatiemateriaal aan te maken. Hoewel dit bovenal op een objectieve manier moest gebeuren, kwam zijn temperament hierbij toch naar boven. Zijn vakkennis en zijn werken vulden die van fotograaf François Michel (1855-1932) aan. Het merendeel van de werken die tijdens deze expeditie door Léon Dardenne werden verwezenlijkt, wordt bewaard in het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika. Het gaat om voorstellingen van fauna, flora, landschappen, dorpen, scènes uit het sociale leven en portretten. De in een album samengebrachte botanische en zoölogische prenten worden gewaardeerd voor hun wetenschappelijke nauwkeurigheid. De verzameling omvat ook karikaturen, gepubliceerd in het tijdschrift Le Petit Bleu, en satirische tekeningen over de exploitatie van de natuurlijke rijkdommen, die dateren van na de Katanga-expeditie. De kunstenaar verdedigt er de Onafhankelijke Congostaat in het kader van de internationale campagne tegen de gewelddadige rubberexploitatie. De belangstelling van Dardenne voor socioculturele aspecten schemert door in zijn iconografie, maar is vooral duidelijk in de door zijn familie bewaarde aantekeningen. In weerwil van de typische vooroordelen van zijn tijd toont hij eerbied voor de gebruiken en voor de solidariteit, en interesseert hij zich voor dansen en lokale technieken. Hij portretteerde de dignitarissen van Katanga en illustreerde de mnemonische optredens van het Mbudye-genootschap. Uit zijn schilderijen blijkt dat hij moeite had met de beheersing van het felle licht in de door hem bezochte regio’s. Zijn landschappen transformeren zich op het ritme van de seizoenen. Het regenseizoen wordt overheerst door het groen van de vegetatie, terwijl het droge seizoen zich kenmerkt door blekere tinten. Bij de lokale gemeenschappen wekte zijn werk zowel fascinatie als wantrouwen op.
206 evenement(en) gevonden (101 tot 150)