Agenda: Evenementen in Vlaams-Brabant

Agenda met evenementen

FILTRES
Filteren op typen
ALLE
Concert
Theater / Spektakel
Tentoonstelling
Evenement voor kinderen
Lezing / Debat
Vertellingen / Literatuur
Film
Uitstap / Ontdekking / Patrimonium
Stage / Cursus
Fuif
Diverse Activiteiten
Salon / Beurs
Markt en Rommelmarkt
Feest of Folklore
Sportevenement
Virtueel evenement
Varia
Filteren op indicatoren
Speciaal voor kinderen
Speciaal voor gezinnen
Speciaal voor studenten
Artikel 27
Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit
Doven en slechthorenden
Filteren
CALENDRIER
Agenda
69 evenement(en) gevonden (1 tot 50)

Rommelmarkt domein 't park EMI Landen

27 jul 2025
Markten en Rommelmarkten Rommelmarkten
Domein 't Park
Landen - Brabant Flamand
Schrijf je nu in voor rommelmarkt domein 't park EMI Landen op zondag 27 juli '25 georganiseerd Fanclub Rode Duivels Landen. Ingang langs de Kon-Astridlaan +_ 220 standhouders Openlucht: Auto bij de stand/ min 5 meter 6€ of 10 meter 10€ opbouw 7u inrijden via de Kon.Astridlaan. Overdekt:5 meter 11€ opstellen vanaf 06:30. Begint om 9u tot 17u voor het publiek. Gratis inkom Ruime parking rond de EMI t’Park Eetkraampjes en drankstand aanwezig. Enkel inschrijven via 0495/476866 rommelmarkt

Antiek & Rommelmarkt te Vilvoorde

19 okt 2025
Markten en Rommelmarkten Rommelmarkten
ASIAT site
Vilvoorde - Vlaams Gewest
Gezellige Antiek & Rommelmarkt in zaal
Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

Woordenwevers Haacht

20 nov 2025
Vertellingen / Literatuur Literatuur
GC Den Breughel
Haacht - Brabant Flamand
Tijdens de tiende editie van Woordenwevers, nemen in Haacht niet minder dan twaalf auteurs plaats op de sofa om er per twee geïnterviewd te worden over hun werk en activiteiten. Met grote namen als Ria Maes, Dominique Biebau, voormalig VTM-sportanker Stefan Van Loock en Toni Coppers, belooft het alvast een topeditie te worden! En de toegang? Die is helemaal gratis!

Phantom of the Opera met Elixir d'Anvers

16 dec 14 feb 2026
Films Projectie
CC Beringen
Beringen - Vlaams Gewest
Mark Liebrecht Schouwburg
Mortsel - Vlaams Gewest
CC Ter Vesten
Beveren-Waas - Flandre Orientale
...
100 jaar na de première brengt Elixir d'Anvers de stomme film "Phantom of the Opera" terug tot leven met een eigenzinnige muziekkeuze uit de originele partituur en hun zeer uitgebreid art deco repertoire.

Antiek & Rommelmarkt te Vilvoorde

01 mrt 2026
Markten en Rommelmarkten Rommelmarkten
ASIAT site
Vilvoorde - Vlaams Gewest
Gezellige Antiek & Rommelmarkt

Belpop Bonanza fiets- en wandelroutes

Uitstappen / Ontdekkingen / Patrimonium
Dilbeek
Dilbeek - Brabant Flamand

Tramsite Schepdaal

Uitstappen / Ontdekkingen / Patrimonium Erfgoed
Tramsite Schepdaal
Dilbeek - Vlaams Gewest

Hallerbos

Uitstappen / Ontdekkingen / Patrimonium Wandelingen
Hallerbos
Halle - Vlaams Gewest

Bezoek het Kapel van Steenbergen

Alle maanden
Uitstappen / Ontdekkingen / Patrimonium Erfgoed
O-L-V van Steenbergenkapel
Oud-Heverlee - Vlaams-Brabant - Vlaams Gewest
Barokke kapel
Wekelijkse markt - Bloemen en planten

Wekelijkse markt - Bloemen en planten

Markten en Rommelmarkten Markten
Brusselsestraat
Leuven - Brabant Flamand

Sint-Donatuspark

Tentoonstellingen Permanente expo's
Sint-Donatuspark
Leuven - Vlaams Gewest

Het geheim van Mercator, zoektocht

Diverse Activiteiten Buitenactiviteiten
Naamsestraat, 3
Leuven - Vlaams Gewest

Park van Tervuren

Uitstappen / Ontdekkingen / Patrimonium Natuur
Park van Tervuren
Tervuren - Vlaams Gewest
Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

BUZZ MARKET

Alle maanden
Markten en Rommelmarkten Rommelmarkten
30CC/ Wagehuys - Kapel Romaanse Poort
Leuven - Brabant Flamand
Ontdek BUZZ market, een maandelijkse rommelmarkt met bijhorende activiteiten voor jong en oud. Op een unieke locatie, centrum Leuven / Brusselsestraat, omringd in zuiderse sfeer zal elke laatste zaterdag van de maand (mei tot augustus) deze markt zal voor u georganiseerd worden, aan u om ze te ontdekken. Dit event wordt georganiseerd door Bar BUZZ ism Bar Madrid, Bar Berlin, Olevodroom-30CC en de lokale handelaars van de Brusselsestraat.
Espace de découverte du milieu forestier

Espace de découverte du milieu forestier

Uitstappen / Ontdekkingen / Patrimonium Erfgoed
Centre d'information de la forêt de Soignes
Auderghem - Bruxelles

Werken en dagen FC Bergman | Toneelhuis

Theater / Spektakels
30CC/ Schouwburg
Leuven - Brabant Flamand
In 700 voor Christus stelde de Griekse dichter Hesiodos voor zijn broer een reeks raadgevingen op schrift, over de kunst van het landbouwen. Deze brief, getiteld Werken en dagen, werd een boerenalmanak in dichtvorm, die agrarische adviezen paart aan een handleiding voor het leven in het algemeen.
Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit
Speciaal voor gezinnen

Open huis en ambachtelijke markt: "Pas à Pas een permacultuur moestuin".

06 jul 2025
Uitstappen / Ontdekkingen / Patrimonium Opendeurdagen
Pas à Pas vers une Terre vivante ASBL
Hoeilaart - Brabant Flamand
・❥・ Uitlegpanelen & rondleiding door permacultuurtuinen 🌱 Aquaponics, levende grond, bostuin & eeuwigdurende groenten. ・❥・ Kom meer te weten over onze trainingen & stel je vragen.

Rock Werchter 2025

03 jul 06 jul
Concerten Festivals
Rock Werchter
Rotselaar - Vlaams-Brabant - Vlaams Gewest
​Rock Werchter 2025 vindt plaats van donderdag 3 juli tot en met zondag 6 juli in het Festivalpark in Werchter, België. Het festival staat bekend om zijn gevarieerde line-up met topartiesten uit verschillende genres.​

The Imaginary Suitcase

12 jul 2025
Concerten Pop / Rock / Pop-Rock
Grimbergen
Grimbergen - Brabant Flamand
Folk/Singer-Songwriter

Vijverfestival 2025

11 jul 12 jul
Concerten Festivals
Vijverfestival
Dilbeek - Vlaams-Brabant - Vlaams Gewest
Het Vijverfestival vindt plaats op vrijdag 11 en zaterdag 12 juli 2025 in Park Dilbeek, België. Dit gratis festival biedt twee podia met diverse muziekgenres, een foodcourt en een kinderdorp.
Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

Brocanterie met Artisanale Makersmarkt

21 jul 2025
Markten en Rommelmarkten Rommelmarkten
Martelarenplein
Leuven - Brabant Flamand
Antiek, brocante, vintage, retro, curiosa, design, kunst, meubilair, decoratie, tweedehands, verzamelingen (boeken, vinyls, cd's, dvd's, strips, numismatiek, postzegels, postkaarten, documenten, enz.). Met Artisanale Makers

Suikerrock 2025

01 aug 03 aug
Concerten Festivals
Suikerrock Festivalsite
Tienen - Brabant Flamand
Suikerrock 2025 vindt plaats van 1 tot en met 3 augustus 2025 op het Bietenplein in Tienen, België. Dit festival biedt een gevarieerde line-up met artiesten zoals Nelly Furtado, Pommelien Thijs, Snow Patrol, Bazart, Goldband en Bart Peeters & De Ideale Mannen. Tickets zijn beschikbaar op de officiële website.
Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

BROCANTERIE PARKING BRABANTHAL

10 aug 2025
Markten en Rommelmarkten Rommelmarkten
Brabanthal
Heverlee - Brabant Flamand
BROCANTERIE - PARKING - BRABANTHAL - LEUVEN
Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

Grote Brocanterie van Zoet Water - Oud-Heverlee

15 aug 2025
Markten en Rommelmarkten Rommelmarkten
Zoete Waters Oud-Heverlee
Oud-Heverlee - Brabant Flamand
Antiek, brocante, vintage, retro, militaria, curiosa, verzamelingen, decoratie, tweedehands,stockverkoop, ambachten, streekproducten, enz.

12de Rommel-brocante markt Walsbets

24 aug 2025
Markten en Rommelmarkten Rommelmarkten
LANDEN
Landen - Brabant Flamand
Rommel brocante markt in de straten van Walsbets 15€ voor 10m Standen opstellen tussen 6u-8u Auto of camionette kan aan stand geplaatst worden
Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

Ivan Petricevic - Guitarra del Sur

30 aug 2025
Concerten Klassiek / Modern / Barok / Klokkenspel
Hoegaarden
Hoegaarden - Brabant Flamand
Op de voorlaatste dag van de zomervakantie brengt klassiek gitarist u nog een laatste maal in zomerse en zuiders sferen, met muziek van Spaanse en Latijns-Amerikaanse componisten.

Voodoo Village 2025

12 sep 14 sep
Concerten Festivals
Grimbergen
Grimbergen - Brabant Flamand
Voodoo Village is een boutique elektronisch muziekfestival dat zijn 10-jarig jubileum viert van vrijdag 12 tot en met zondag 14 september 2025. Het vindt plaats in het bosrijke gebied rondom het Kasteel van Humbeek in Grimbergen, nabij Brussel.

Tentoonstelling Corpus Apertum

14 feb 14 sep
Tentoonstellingen Varia
Musée de la Médecine
Anderlecht - Bruxelles
Ontdek de fascinerende geschiedenis van de anatomie en de lichaamsdonatie aan de wetenschap: een unieke onderdompeling in het Museum voor geneeskunde!
Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

Elsa de Lacerda en Mathieu Idmtal - Meesterwerken van Mozart en Prokofiev

20 sep 2025
Concerten Klassiek / Modern / Barok / Klokkenspel
Hoegaarden
Hoegaarden - Brabant Flamand
Violiste Elsa de Lacerda en pianist Mathieu Idmtal brengen een selectie van werken van Mozart en Prokofiev
Dancing & Swinging Boogie-Woogie, Blues & Live Jazz Music Concert Philippe Lejeune 4tet Leuven04 okt 2025
Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit
Speciaal voor gezinnen

Dancing & Swinging Boogie-Woogie, Blues & Live Jazz Music Concert Philippe Lejeune 4tet Leuven

04 okt 2025
Concerten Jazz
Leuven
Leuven - Brabant Flamand
Kom en beleef deze onvergetelijke avond met Philippe Lejeune, de vermaarde Franse swingende Boogie-Woogie, Blues & Jazzpianist samen met zijn Belgisch trio : Paolo Loveri (Jazz guitar), René Stock (doublebass) en Tristan Patigny (drums) tijdens het Live Jazz Music Concert @ Campus Corso Leuven. Kom dus zeker met je familie en vrienden op zaterdag 04 oktober 2025 van deze swingende muziek genieten en dans mee in de gezellige zaal van Campus Corso te Leuven. Ambiance gegarandeerd !!!

Spirituele Beurs Bloom Fair Brabanthal Leuven

12 okt 2025
Salons / Beurzen Salons / Beurzen
Leuven
Leuven - Brabant Flamand
Sirituele Beurs Bloom Fair Brabanthal Leuven
Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

Dionysos Now! - The Legacy of Adriaen Willaert

23 nov 2025
Concerten Klassiek / Modern / Barok / Klokkenspel
Hoegaarden
Hoegaarden - Brabant Flamand
Dionysos Now! neemt u mee op een sprankelende reis door de klankwereld van Adriaen Willaert en zijn opvolgers, waar de stemmen van de Venetiaanse School versmelten tot tijdloze harmonie.

AMOR FATI - De taal van het lichaam als diepste expressie van liefde

15 jan 2026
Theater / Spektakels Dans
Cultureel Centrum De Meent
Alsemberg - Brabant Flamand
Meer dan een dansvoorstelling: Amor Fati is een fysieke ervaring die liefde, verlangen en verlies tastbaar maakt. Isabelle Beernaert keert terug naar de essentie van onze relaties, geïnspireerd door de acht vormen van liefde uit de Griekse filosofie. Een totaalbeleving met live herwerkte evergreens uit o.a. jazz, soul en rhythm & blues.
Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

Isil Bengi - Een pianoreis door tijd en cultuur

18 jan 2026
Concerten Klassiek / Modern / Barok / Klokkenspel
Hoegaarden
Hoegaarden - Brabant Flamand
De Turks-Belgische pianiste Isil Bengi neemt ons mee op een muziekale reis doorheen tijd en cultuur.
Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

Le Pavillon de Musique - Mrs. Philharmonica

08 mrt 2026
Concerten Klassiek / Modern / Barok / Klokkenspel
Hoegaarden
Hoegaarden - Brabant Flamand
Ontdek de werken van de zeldzame vrouwelijke componistes uit de barok periode
Toegang voor mensen met beperkte mobiliteit

Kaat Schraepen - Back to Bach

25 apr 2026
Concerten Klassiek / Modern / Barok / Klokkenspel
Hoegaarden
Hoegaarden - Brabant Flamand
Altvioliste Kaat Schraepen toont de blijvende invloed van Johann Sebastian Bach op de klassieke muziek.

De kammen van de Chokwe

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
Bij de Chokwe hebben kammen (cisakulo) een dubbele functie. Deze gebruiksvoorwerpen met stevige tanden dienen in de eerste plaats om het haar van mannen en vrouwen te ontwarren. Niettemin kunnen de kammen ook dienst doen als sieraad, ter verfraaiing van het kapsel.
Uitsluitend voor volwassenen
Speciaal voor gezinnen
Speciaal voor kinderen

Roller Bike Parade

Alle maanden
Sportevenementen Buitensporten
Martelarenplein
Leuven - Brabant Flamand
Rejoignez la Roller Bike Parade à Leuven

VERNISSAGE EXPOSITION - TENTOONSTELLING - LISMONDE - 07.06.2025

van 14:00 tot 17:30 / zondag van 14:00 tot 17:30
Tentoonstellingen Expo's over grafische kunst
La maison Lismonde
Linkebeek - Brabant Flamand
VERNISSAGE EXPOSITION - TENTOONSTELLING - LISMONDE - 07.06.2025

VERNISSAGE EXPOSITION - TENTOONSTELLING - LISMONDE - 07.06.2025

/ zondag van 14:00 tot 17:30 van 14:00 tot 17:30
Tentoonstellingen Expo's over grafische kunst
La maison Lismonde
Linkebeek - Brabant Flamand
VERNISSAGE EXPOSITION - TENTOONSTELLING - LISMONDE - 07.06.2025

De lantaarnplaatjes van Henry Morton Stanley

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
De collectie van Henry Morton Stanley bevat een zeldzame reeks van 63 lantaarnplaatjes, een deel van de memorabilia die Denzil M. Stanley in 1954 heeft geschonken aan het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika ter nagedachtenis aan zijn vader, Henry Morton Stanley (1841-1904), de beroemde ontdekkingsreiziger die Midden-Afrika doorkruiste. Lantaarnplaatjes werden lang geleden al gebruikt om afbeeldingen te tonen. In de 19de eeuw ging men lantaarnplaatjes vooral gebruiken in het onderwijs. Zo een lantaarnplaatje bestaat uit twee dunne glasplaatjes waartussen een afbeelding geklemd zit. Aanvankelijk werden dunne kleurlaagjes met de hand op de glasplaatjes aangebracht. Door de ontwikkeling van het procedé met droge platen en het gebruik van sterker licht, werd het mogelijk om foto’s – en in het geval van Stanley ook fotografische en gegraveerde reproducties – te projecteren. Het plaatje zat in een lantaarn en er werd gaslicht door gestuurd om de afbeelding te projecteren voor het publiek. Stanley liet de lantaarnplaatjes zien tijdens zijn voordrachten, net zoals we dat vandaag doen met een dia- of PowerPointpresentatie. Om de verkoop van zijn publicaties te financieren, gaf hij regelmatig lezingen aan zowel genootschappen van geleerden als op professioneel georganiseerde tournees, waarmee hij veel succes oogstte. Dit bracht Stanley van Groot-Brittannië tot in Australië en Nieuw-Zeeland, en in de jaren 1890 doorkruiste hij de hele VS. Stanley was heel bedreven in het projecteren van de lantaarnplaatjes. Niet alleen kon hij er de aandacht van het publiek mee vasthouden en zijn reisverhalen mee onderbouwen, de plaatjes kwamen ook tegemoet aan het verlangen van de toehoorders naar tastbaar exotisme. Ze beelden de meeste ontdekkingsreizen van Stanley af: van de zoektocht naar Livingstone in 1871-1872 tot de redding van Emin Pasha in 1887-1890. De voor ‘thuisreizigers’ bedoelde plaatjes schetsten de gebruikelijke stereotiepen en propaganda die op dat moment gangbaar waren in de verschillende koloniale grootsteden en bij hun publiek. Omdat lantaarnplaatjes fragiel zijn, zijn er momenteel nog slechts weinig te vinden. Vandaag worden ze beschouwd als een uiter

De sculpturen van Jane Tercafs

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
Jane Tercafs (1898-1944) liep school aan de academies van Luik en Brussel. Ze maakte furore als beeldhouwster in de woelige politieke, economische en culturele jaren van het interbellum. Tussen 1935 en 1940 verbleef ze driemaal in Belgisch Congo. Het KMMA conserveert een deel van haar archieven en is ook een van de weinige instellingen die een deel van haar oeuvre bewaart waarvoor ze inspiratie zocht in de regio van de Uele: een twintigtal beeldhouwwerken in hardsteen, gips of brons, een tiental schetsen en vijf bas-reliëfs in gips. Door haar contacten met de vrouwelijke bevolking kon Tercafs zich probleemloos onderdompelen in de Yogo- en Meje-culturen van Uele. Haar onafhankelijkheid ten opzicht van de koloniale administratie, waarmee ze ten andere op gespannen voet stond, vergemakkelijkte haar integratie. Naast beeldende kunst hield ze zich ook bezig met etnografisch en taalkundig onderzoek en onderhield ze geregelde contacten met de Commissie voor de bescherming van de inheemse kunsten en ambachten (COPAMI). Ze deed ook een aantal ‘archeologische’ vondsten in de Api-regio, die haar aanzetten bepaalde lokale culturele kenmerken in verband te brengen met het oude Egypte. Zoals veel tijdgenoten kwam de kunstenares in opstand tegen de westerse assimilatie en de verwoestende impact ervan op de zogenaamd ‘traditionele’ kunst, maar ze negeerde daardoor wel de dynamiek van toe-eigening die zich voltrok. Tercafs observeerde de contacten tussen de kolonisator en de lokale gemeenschap, met name de rekrutering door de katholieke missies en de impact van hun kunstateliers, evenals de verzameling van materiële cultuur door de Europeanen. Los van de ‘etnografische’ portretten die in de koloniale periode in de mode waren, slaagde Jane Tercafs er in het portret van een persoon, de ideale voorstelling en de zoektocht naar vormelijke perfectie te verzoenen. Bij de verwerving van de beeldhouwwerken door het KMMA waren echter hun ‘etnografisch’ karakter en de getuigenis die ze vormen van het ‘traditioneler’ Afrika doorslaggevend.

Armand Hutereau als etnomusicoloog

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
Tijdens de expeditie die Armand Hutereau (1875-1914) tussen 1911 en 1913 ondernam voor het Museum van Belgisch Congo verzamelde hij tal van muziekinstrumenten. Hij maakte ook muziekopnamen en legde dans en muziek vast op film. Ook al was Hutereau geen professionele etnomusicoloog, toch hebben zijn open geest, zijn pragmatische aanpak en zijn zin voor nauwkeurige documentatie geleid tot een schat aan gegevens en objecten. Het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika bezit in totaal 642 muziekinstrumenten die door Hutereau werden verzameld. Sommige muziekinstrumenten vormen materiële getuigen van eeuwenoude tradities. Bij andere zien we de bekwaamheid van sculpteurs en instrumentenbouwers die zich aanpasten aan de smaak van Europeanen en hun voorkeur voor gedecoreerde kunstvoorwerpen. Hiervan getuigen mooi gedecoreerde hoorns, en harpen met ivoren hals van bij de Mangbetu. Hutereau maakte 254 wassen rollen met geluidsopnamen in het gebied van de Ubangi en de Uele. Deze wassen rollen werden recentelijk gedigitaliseerd in het Etnologisch Museum van Berlijn. Hij was ook één van de eersten om bewegende beelden van de inheemse bevolking vast te leggen op nitraatfilm. Hutereau’s reisgezel Vandenbrouck monteerde deze beelden tot in totaal 80 filmfragmenten, die vandaag bewaard zijn in de vorm van 7 zwartwit filmrollen. De films laten scènes zien uit het dagelijkse leven. We zien mannen die touw maken of spelletjes spelen, vrouwen die deeg kneden of koken, kuddes olifanten die een dorp naderen, een kano die aanmeert en gezinnen die naar de kerk gaan. Een Europeaan reist door het land met een grote groep dragers. Elke filmrol bevat fragmenten waarin muziek wordt gemaakt. Voor de lens van Hutereau speelt een man op een spleettrom en een danser wordt begeleid door xylofoonspel. Een chef danst op ritmisch gezang en we zien dansende vrouwen in lange jurken. Een oprukkende militaire fanfare laat duidelijk de Europese invloed zien.

De hoofdrolspelers van de Onafhankelijkheid

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
Het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika bewaart de archieven van Jules Gérard-Libois (1923-2005). Hij was de oprichter van het Afrika Studie- en Documentatiecentrum (ASDOC). Dit befaamde centrum is nu in het KMMA opgenomen als de afdeling Eigentijdse Geschiedenis. De archieven van Jules Gérard-Libois bevatten, onder andere, een belangrijke verzameling foto’s die informatie verschaffen over de evenementen en de figuren die een ingrijpende rol gespeeld hebben bij de onafhankelijkheid van Congo en gedurende de postkoloniale periode. Deze bevatten bovendien geluidsopnames van de onderhandelingen tussen België en Congo uit 1960, evenals een collectie werken en tijdschriften. De archieven werden opgebouwd tussen 1958 en 2004 tijdens de volledige beroepsactiviteit van Gérard-Libois. Dit gebeurde in het kader van publicatieprojecten van werken gewijd aan de politieke evolutie van Congo en de Belgisch-Congolese betrekkingen, wat de belangrijkste onderzoeksdomeinen waren van het Centrum voor socio-politiek onderzoek en informatie (Centre de recherche et d'information socio-politiques ou CRISP ), dat ook door Gérard-Libois opgericht werd. Deze werken waren vooral bestemd om Congolese onderzoekers toegang te verschaffen tot betrouwbare bronnen over de geschiedenis van Congo. De archieven overspannen een heel groot stuk van de Congolese geschiedenis, gaande van 1940 tot het moment dat Laurent Désiré Kabila in 1997 aan de macht komt. Een heel belangrijke reeks is gewijd aan de werken van de Belgische parlementaire Onderzoekscommissie over de omstandigheden van de moord op Patrice Lumumba, de toenmalige eerste minister van Congo, in januari 1961. J. Gérard-Libois zetelde als expert in deze commissie in 2000-2001. De tweede belangrijke reeks is die over de rol van Che Guevara in de Congolese guerrilla in 1965. De andere reeksen handelen over Congo tijdens de Tweede Wereldoorlog (1940-1945), de periode voorafgaand aan de onafhankelijkheid van 1960, de opstanden tijdens de jaren 1960, het regime van Mobutu (1965-1993), het traject van Laurent Désiré Kabila (1979-1999), enz.

De schetsboeken van de ontdekkingsreizigers

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
In 1899 gebruikte het tijdschrift Le Petit Bleu voor het eerst de uitdrukking “explorateurs croquistes” (ontdekkingsreizigers-schetsers) om bepaalde werken mee aan te duiden. De uitdrukking kan gebruikt worden om het geheel van grafische kunst te typeren dat geproduceerd werd tijdens drie belangrijke ondernemingen van koning Leopold II: het Comité d'Études du Haut-Congo, de Association Internationale du Congo et de Onafhankelijke Congostaat. De auteurs van de schetsen, tekeningen, aquarellen en schilderijen waren medewerkers van Henry Morton Stanley, militairen van de expedities van de Onafhankelijke Congostaat, of agenten van de administratie. De werken van deze amateur-kunstenaars vormen een soort visuele encyclopedie die kun kennis weergeeft over een omgeving die hen vreemd was en die ze zich probeerden eigen te maken en te delen onder elkaar of met hun familie. Het corpus bevat portretten, afbeeldingen van lichamen en lichaamskunst, van Europese posten en dorpen uit de Evenaarsprovincie, van de Uele, van de Nijl (in de enclave van Lado), van Katanga en van Neder-Congo. We vinden voorstellingen van de materiële cultuur van deze regio’s, alsook tekeningen van insecten, fauna en flora. Bepaalde voorstellingen zouden een lang leven kennen en erg gewaardeerd worden door de professionele makers van koloniale kunst: de stroom, de prauwen, de zonsondergangen, de dansen. Deze grafische kunst vervolledigt de fotografie door er kleur aan toe te voegen of door bepaalde onderwerpen weer te geven die door de beperkingen van de techniek toen nog niet goed konden worden gefotografeerd. De geschriften van deze ontdekkingsreizigers laten toe om hun afbeeldingen in een precieze context te situeren. Samen weerspiegelen de afbeeldingen en de geschriften het historisch kader, de uiteenlopende culturele werelden en ook de brutaliteit van die tijd. Ze laten ook zien hoe westerse kunstenaars moeite hadden om het landschap weer te geven, en vooral het licht, in streken die helemaal niet dezelfde kenmerken vertoonden als in het Noorden. De tentoonstelling van schilderijen van Edouard Manduau in België werd van commentaar voorzien door de kunstcritici. Het Belgisch publiek verwonderde zich over het kleurenpalet en de tonaliteit van het equatoriaal regenwoud. De relatie tussen de afbeeldingen die ter plaatse werden gemaakt, de illustraties van de reisverslagen en tenslotte de fotografie werd nog niet voldoende bestudeerd. Deze buitengewone bronnen liggen klaar om het voorwerp te vormen van een nieuw multidisciplinair onderzoek.

Persona. Maskers uit Afrika

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
Veel bevolkingsgroepen uit subsaharaans Afrika gebruikten, en gebruiken soms nog steeds, maskers voor rituele, politieke of feestelijke doeleinden. Het ene doel sluit het andere overigens niet altijd uit. Het masker moet worden beschouwd als een geheel dat zowel het object omvat – het eigenlijke masker – als de danser, zijn kostuum en de totale visuele manifestatie. Vandaag zijn de maskers in onze musea verworden tot ‘levenloze’ objecten, doorgaans uitsluitend vertegenwoordigd door in hout gebeeldhouwde gezichten. Veralgemenend kunnen we stellen dat masker ontworpen zijn om het gelaat en de identiteit van de dragers te verbergen. Daarnaast echter onthullen de maskers, met name door hun stilistische kenmerken, informatie over de identiteit van de bevolkingsgroepen die ze in scène brachten tijdens specifieke ceremonies. De samenlevingen die maskers creëerden en gebruikten, beschouwden ze als complexe en levende persoonlijkheden. De meerduidigheid van de term ‘persona’ – de titel van een tentoonstelling in het KMMA in 2009 – vat hun karakteristieken mooi samen. Deze oude Latijnse term heeft immers zowel betrekking op de theateracteur, op de rol die hij speelt als op het door hem gedragen masker. Maskers werden in tal van contexten gebruikt. In meerdere West-Afrikaanse landen worden ze nog steeds aangewend om bovennatuurlijke wezens op te roepen: goden, natuurgeesten en voorouders. Toch blijkt dat ze steeds vaker een ludieke rol spelen. Dit is ook het geval in Congo bij de enkele bevolkingsgroepen die de maskers nog laten dansen. De hier voorgestelde selectie toont representatieve voorbeelden van een aantal functies die maskers gewoonlijk vervullen: heksenjager, beschermer van de oogst en van het dorp, opvoeder tijdens de initiatieperiode, handhaver van de politieke macht, begunstiger van de vruchtbaarheid, vertegenwoordiger van een bovennatuurlijke wereld, begeleider van de zielen, wraaknemer, grappenmaker, enz.

De archeologische opgravingen van Sanga

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
Het grafveld Sanga ligt in het Noorden van de provincie Katanga waar de Congostroom de moerassen van de Upemba-depressie doorkruist. Archeologisch onderzoek toonde aan dat de rijkdom van de rivier er sinds lange tijd wordt geëxploiteerd en maakte het mogelijk om 1500 jaar geschiedenis van het gebied te achterhalen. Tot nog toe zijn er in de depressie een vijftigtal archeologische vindplaatsen gekend. Slechts zes sites zijn opgegraven tijdens campagnes in 1957, 1958, 1974 en 1975. De best bestudeerde site is het grafveld van Sanga aan de oever van het Kisale-meer. De collectie ‘Sanga’ van het KMMA bevat vooral archeologische voorwerpen uit de opgravingen van 1957, die onder leiding stonden van Jacques Nenquin. De grafgiften van 34 van de in totaal 55 graven worden bewaard op het KMMA. Het menselijk botmateriaal kwam terecht in het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen en in het Nationaal Museum van Lubumbashi. Daarnaast bevat de collectie van het KMMA ook materiaal verzameld op verschillende plaatsen in het gebied, dat in de loop van eerste helft van de 20ste eeuw werd geschonken aan het museum. De meeste graven in de collectie dateren uit de Kisaliaanperiode (10de-12de eeuw AD). Tien graven kunnen op basis van aardewerkstijl toegewezen worden aan recentere periodes. De samenstelling van de graven geeft inzicht in de sociale organisatie, politiek en economie van deze maatschappijen die reeds een uitgesproken hiërarchie kenden en deel uitmaakten van een bloeiend handelsnetwerk. De grafgiften bestaan uit talrijk aardewerk en metalen sierraden en werktuigen. In sommige graven werden ‘croisettes’ gevonden. Dit zijn koperen kruisvormige staafjes die gebruikt werden als betaalmiddel. Eén graf is opvallend rijk. Er werden 29 potten, 47 armbanden, 25 enkelbanden, 33 ringen, een halsketting en een zware koperen gordel met ijzeren speerpunten en messen gevonden. Het voorkomen van enkele rijkere kindergraven geeft aan dat sociale status erfbaar was.

Stad en architectuur in Congo, 1885-1940

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
De fotocollectie van het Koloniaal Bureau biedt waardevolle informatie over de ontwikkeling van de architectuur en stedenbouw in het koloniale Congo. Het Koloniaal Bureau werd in 1907 opgericht door Leopold II als een economische documentatiedienst die potentiële investeerders moest informeren over Congo. De fotocollectie werd vermoedelijk in 1941 aan het KMMA geschonken. Ze bevat in totaal 7.233 foto’s. De collectie vormt een belangrijke aanvulling op het archief van het Koloniaal Bureau, dat bewaard wordt in het Afrika-archief van het Belgisch Ministerie van Buitenlandse Zaken. De fotocollecties van het Koloniaal Bureau behandelen een uiteenlopende reeks onderwerpen. Een beperkte reeks foto’s gaat over etnografische onderwerpen, zoals dorpen, markten, de zogenaamde “types indigènes”, etc. Een gedeelte bestaat uit landschapsfotografie met beelden van bergen, rivieren en watervallen, en een opmerkelijke reeks ‘wolkenformaties’. Het overgrote deel van de collectie bestaat echter uit foto’s die de infrastructuur van het koloniale project documenteren: spoorwegen, havens, bruggen, opslagplaatsen, stadsgezichten, allerhande gebouwen. De foto’s van infrastructuur zijn meestal geordend in typologische reeksen: woningen, ziekenhuizen, scholen, postgebouwen, commerciële gebouwen, arbeiderskampen, maar soms ook op thema, zoals “hygiëne”, of op auteur. De collectie bevat een interessante fotoreportage over Katanga in de periode 1910-1914, gemaakt door Edmond Leplae, de toenmalige directeur van de landbouwkundige dienst van het Ministerie van Koloniën. Opmerkelijk is ook het fotografisch verslag van dokter Duren over de medische infrastructuur in Astrida, Boende en Bukama. Hoewel het Koloniaal Bureau een officiële documentatiedienst was, omvatten de collecties ook talloze beelden van missieposten. Vanaf 1933 ontwikkelde het Koloniaal Bureau zich tot een orgaan voor koloniale propaganda. Zo speelde het een belangrijke rol in de organisatie van afdelingen over Belgische Kongo op diverse wereldtentoonstellingen. Na de Tweede Wereldoorlog werd het Koloniaal Bureau opgenomen in het Ministerie van Koloniën. In 1947 werd het echter opgedoekt en vervangen door nieuwe structuren.

De ‘functionele’ kunst van de herdersvolkeren van de Omo-vallei

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
De dorre laagvlakten langsheen de benedenloop van de Omo-rivier in het zuidwesten van Ethiopië worden bewoond door verschillende volkeren die Nilotische, Koesjitische, Surmische en Omotische talen spreken. Hun materiële cultuur is in menig opzicht opmerkelijk te noemen. De aard en vormgeving ervan is sterk bepaald door de levenswijze van de Omo-volkeren. Deze wordt rijk geïllustreerd aan de hand van de collectie etnografische objecten die het KMMA bezit uit deze regio. Door de intense onderlinge contacten en de gedeelde passie voor vee hebben de diverse herdersvolkeren in de Omo-vallei heel wat kenmerken gemeen. Ze kweken vooral runderen, schapen en geiten. Het vee is niet alleen een belangrijke voedingsbron om het voortbestaan van de groep in moeilijke tijden te verzekeren, het is ook een betaalmiddel om bepaalde rechten te verwerven. Het basispakket van de bruidsschat bijvoorbeeld bestaat uit vee. Veebezit bepaalt in grote mate de sociale status. De Omo-vallei wordt regelmatig geteisterd door lange periodes van droogte. De wisselvalligheden van de natuur nopen de herdersvolkeren regelmatig tot migraties in functie van de overlevingskansen van hun vee – en dus van zichzelf. Waar mogelijk wordt ook aan landbouw gedaan. De beoogde diversificatie van voedingsbronnen maakt een essentieel deel uit van de overlevingsstrategie. In semi-nomadische maatschappijen is vanuit functioneel oogpunt geen ruimte voor omvangrijke en zware voorwerpen. Het volledige huisraad van een gezin moet door één of twee lastdieren vervoerd kunnen worden. Die beperking op hun materiële cultuur betekent echter niet dat de Omo-volkeren hun voornaamste voorwerpen zouden verwaarlozen of minachten. Integendeel, elk voorwerp wordt met de meeste zorg vervaardigd en in die optiek kunnen we spreken van een ‘functionele’ kunst. Veel aandacht wordt besteed aan het lichaam dat het voornaamste middel is voor de uitdrukking van identiteit. Aan de hand van de haartooi, de kledij en lichaamsversieringen wordt de identiteit van individuen visueel kenbaar gemaakt.

Het oeuvre van de schilder Léon Dardenne

Tentoonstellingen Permanente expo's
Musée royal de l'Afrique centrale
Tervuren - Brabant Flamand
Tussen 1898 en 1900 nam de schilder Léon Dardenne (1865-1912) deel aan een wetenschappelijke zending naar Katanga, die geleid werd door Charles Lemaire. Zijn taak bestond er in grafisch en beschrijvend documentatiemateriaal aan te maken. Hoewel dit bovenal op een objectieve manier moest gebeuren, kwam zijn temperament hierbij toch naar boven. Zijn vakkennis en zijn werken vulden die van fotograaf François Michel (1855-1932) aan. Het merendeel van de werken die tijdens deze expeditie door Léon Dardenne werden verwezenlijkt, wordt bewaard in het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika. Het gaat om voorstellingen van fauna, flora, landschappen, dorpen, scènes uit het sociale leven en portretten. De in een album samengebrachte botanische en zoölogische prenten worden gewaardeerd voor hun wetenschappelijke nauwkeurigheid. De verzameling omvat ook karikaturen, gepubliceerd in het tijdschrift Le Petit Bleu, en satirische tekeningen over de exploitatie van de natuurlijke rijkdommen, die dateren van na de Katanga-expeditie. De kunstenaar verdedigt er de Onafhankelijke Congostaat in het kader van de internationale campagne tegen de gewelddadige rubberexploitatie. De belangstelling van Dardenne voor socioculturele aspecten schemert door in zijn iconografie, maar is vooral duidelijk in de door zijn familie bewaarde aantekeningen. In weerwil van de typische vooroordelen van zijn tijd toont hij eerbied voor de gebruiken en voor de solidariteit, en interesseert hij zich voor dansen en lokale technieken. Hij portretteerde de dignitarissen van Katanga en illustreerde de mnemonische optredens van het Mbudye-genootschap. Uit zijn schilderijen blijkt dat hij moeite had met de beheersing van het felle licht in de door hem bezochte regio’s. Zijn landschappen transformeren zich op het ritme van de seizoenen. Het regenseizoen wordt overheerst door het groen van de vegetatie, terwijl het droge seizoen zich kenmerkt door blekere tinten. Bij de lokale gemeenschappen wekte zijn werk zowel fascinatie als wantrouwen op.
69 evenement(en) gevonden (1 tot 50)