Enter the Void : waar de werelden van Sam Ballet en Dirk De Cock samenkomen.
___________________________________________________________________
Het werk van Sam Ballet en Dirk De Cock vertoont enkele interessante onmiskenbare overeenkomsten. Beide kunstenaars brengen een sterke verbeeldingskracht in hun werk en hun creaties hebben iets mysterieus en zelfs ‘unheimlich’. Hun benaderingen zijn echter heel verschillend. Terwijl Sam Ballet vertrekt vanuit een persoonlijke droomwereld, gaat Dirk De Cock de open ruimte en het landschap in. De tekeningen van Sam Ballet zijn vaak klein, donker en intens. Ze lijken op minuscule decors die geschikt zouden zijn voor een film- of theateropvoering. Sam nodigt de toeschouwer uit om dichterbij te komen en zelf details te ontdekken. De toeschouwer wordt meegevoerd in een persoonlijke mysterieuze droomwereld vol onverwachte gebeurtenissen. Hoewel het op het eerste gezicht idyllische scènes lijken, ontdekt men bij nader inzien dat dit niet het geval is. De sfeer wordt onheilspellend en claustrofobisch, en melancholie en nihilisme zijn nooit ver weg. Het medium dat Sam gebruikt, eenvoudig kleurpotlood en papier, past perfect bij zijn werk.
Dirk De Cock put uit het collectieve geheugen. In tegenstelling tot het gedetailleerde werk van Sam Ballet zijn de schilderijen van Dirk De Cock vaak van eenvoudige aard. Grote open ruimtes dienen als decor voor eenvoudige taferelen. Details ontbreken, de landschappen en taferelen zijn herkenbaar maar geenszins realistisch. De opbouw is statisch, de sfeer is veranderlijk. De kijker wordt hier eerder toeschouwer en staat buiten het gebeuren. Hij kijkt naar een momentopname en weet niet of alles al voorbij is of nog moet komen.
Het is juist deze aanpak die het werk van Dirk De Cock zo bijzonder maakt. Hoewel het werk van Sam Ballet en Dirk De Cock heel verschillend is, delen ze romantiek, melancholie en een gevoel van leegte. ‘Enter the Void’ is dan ook een uitnodiging tot een bijzondere ervaring.”
De droomwereld van Sam Ballet.
De droomwereld van Sam Ballet staat centraal in zijn werk. Gewapend met kleurpotlood en papier probeert hij zijn dromen en nachtmerries zo nauwkeurig mogelijk vast te leggen. De meestal kleinere werken die hij eerst schetst in zijn dagboeken en daarna verder uitwerkt, stralen een sfeer van mysterie uit. Bij nadere beschouwing valt direct een zeker gevoel van leegte en eenzaamheid op. Personages komen zelden voor in de minutieus uitgewerkte kleurpotloodtekeningen van Sam. De kijker betreedt een droomwereld en wordt als het ware zelf het personage dat de wereld vanaf de eerste rij kan ervaren. Hij of zij wordt een personage dat met veel vragen blijft zitten. Wanneer er toch een personage voorkomt in het werk, is deze vaak verdiept in gedachten en verkeert in een staat van melancholie. In dergelijke gevallen lijkt het alsof de kijker op een ongelegen moment binnentreedt.
Men zou kunnen zeggen dat de beelden van Sam een filmisch element bevatten. Ze lijken op filmscènes die afzonderlijk, maar zeker ook wanneer ze samen worden geplaatst, een verhalend karakter krijgen. Hoewel de onderwerpen vaak een zeker gevoel van leegte oproepen, is het werk ook beklemmend en in sommige gevallen bijna claustrofobisch te noemen. De ruimtes, kamers en landschappen die hij zo nauwkeurig op papier vastlegt, hebben vaak iets sinisters of onheilspellends. Door de kleine details die de kijker pas opmerkt wanneer hij/zij dichterbij het werk komt, blijken de dingen niet te zijn wat ze op het eerste gezicht lijken. Er is iets gebeurd of er staat iets op het punt te gebeuren.
Over het materiaalgebruik kunnen we in het geval van Sam heel kort zijn. Kleurpotlood en papier, de materialen die hij als kind altijd al voorhanden had en waar het voor hem allemaal mee begonnen is. Na zijn masteropleiding schilderkunst aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Gent kwam hij tot de constatering dat deze materialen voor hem dan ook het meest interessant waren om zijn wereld en gedachtengang te documenteren. Vaak werkt hij met verschillende lagen van kleuren over elkaar, waardoor zijn werken een schilderkunstig karakter krijgen.
Het feit dat alle tekeningen de titel “Untitled” dragen, is geen onbewuste keuze. Wanneer er een titel aan het werk gegeven wordt, zorgt dit voor een zekere aanknoping in het zichtveld van de
en van Sam zelf. Er wordt al een zeker idee geschapen door de titel die een bredere kijk kan verhinderen, en dit probeert hij dan ook zo stellig mogelijk te vermijden.
Door te kiezen voor de titel “Untitled,” gecombineerd met het idee van dromen, zorgt ervoor dat de kijker met veel onbeantwoorde vragen blijft zitten. Dit spel met de kijker maakt het net fascinerend om het werk verder te verkennen. Elke keer weer een avontuur op zich.
Het werk van Dirk De Cock nodigt uit tot nadenken.
Zijn werken vinden vaak hun oorsprong in alledaagse, banale elementen, zoals een sequentie uit een film, een nieuwsbericht, een beeld dat onderweg is opgepikt, een foto uit een tijdschrift, een lied, een stuk tekst, of een gedicht. Dit kan allemaal dienen als de inspiratie voor zijn nieuwe werken. Echter, het is niet het beeld op zichzelf dat centraal staat, maar eerder de betekenis en de diepgaande impact ervan. Wat vertelt dit beeld ons? Welke gevoelens roept het op? Dit vormt de basis van zijn werk. Vervolgens begint de zoektocht naar de manier waarop deze gevoelens visuele vorm kunnen krijgen. Hij zoekt naar beeldelementen die deze emoties in zich dragen, en ontdoet ze van overbodige details, zodat alleen het essentiële behouden blijft.
Het combineren van beeldelementen speelt ook een cruciale rol in dit creatieve proces. De vraag is welk element het andere kan versterken, met als doel dat het geheel meer is dan de som der delen. Het uiteindelijke beeld dat wordt gekozen, is vaak geworteld in ons collectieve geheugen of heeft een archetypische betekenis, verbonden met het collectieve onbewuste. Het gaat niet langer om slechts een berg of een tafel; het zijn “De Berg” en “De Tafel.” Omdat details worden weggelaten, is de plaatsing van elk element van groot belang, beginnend bij het standpunt. Vaak is dit standpunt hoog en beschouwend, waarbij de toeschouwer afstand neemt van de scène. De centrale compositie van het werk benadrukt het bijna religieuze karakter van het eindbeeld.
Het werkproces is vaak langdurig en tijdrovend. Het begint met ruwe schetsen op papier, een redelijk rationele start. Wanneer het werk eenmaal op doek begint, wordt het een emotioneel proces van proberen, toevoegen en wegnemen. Er wordt regelmatig teruggekeken naar het oorspronkelijke idee om verder te verfijnen.
Hierdoor is het uiteindelijke beeld vaak sterk verschillend van het oorspronkelijke concept. Deze samensmelting van rationele en emotionele aspecten maakt het eindresultaat interessant. Het zorgt ervoor dat de kijker begint te twijfelen. De beelden zijn herkenbaar, maar de manier waarop ze worden gebruikt roept vragen op. Is dit een metafysisch beeld, een politiek geladen werk, een puur poëtische creatie, of een combinatie van dit alles?”
